پيشگفتار:
با سلام. در ادامه سلسله مقالات مربوط به موضوع معماری، چیدمان و دکوراسیون داخلی،امروز تصمیم داریم تا برای شما عزیزان درخصوص یکی از شاخص ها و مولفه های مهم که در موضوع طراحی و دکوراسیون داخلی نقش بسزایی دارد یعنی رنگ و تاثیرگذاری های آن در مقوله طراحی و دکوراسیون داخلی صحبت کنیم.رنگ در دکوراسیون داخلی از مهمترین و اصلی ترین فاکتورهای زیبایی محسوب میشود. رنگ ها منشا انتقال احساس هستند و تاثیرات شگفت انگیزی بر روح و روان و حتی جسم انسان می گذارند. به همین خاطر انتخاب رنگ ها و ترکیب آنها با یکدیگر نقش موثری در دکوراسیون منازل و فضاهای اداری و تجاری ایفا می کند. حتی در بحث روانشناسی هم این موضوع به اثبات رسیده و به جرات می توان ادعا نمود که رنگ ها نه تنها بر احساس و حال و هوای افراد تاثیرگذار هستند بلکه آنها در تقویت میزان خلاقیت و هوش انسانها نیز موثر می باشند. از همین رو است که در مقاله امروز میخواهیم این شاخص مهم را از زوایای گوناگون تحت بررسی و شناخت قرار دهیم. از اهمیت رنگ در زندگی انسان شاید کمتر گفته و شنیده باشیم. در واقع دنیایی که ما در آن زندگی می کنیم متشکل از رنگ های متفاوت و گوناگونی است و همین رنگ ها باعث شده اند تا اجسام و اشیا برای ما معنا پیدا کرده و زیباتر شوند.رنگ ها به دلیل اثرات روانشناسانه ای که بر روی موجودات زنده از جمله انسان دارند، منبعی از انرژی و احساس به شمار می آیند و میتوانند در سلامت روح و روان انسان بسیار تاثیرگذار باشند. در ادامه با ما باشید تا برایتان از تاثیرات روانشناسانه رنگ ها،اهمیت استفاده از آنها در دکوراسیون و طراحی داخلی صحبت کنیم.
مقدمه:
رنگ یک زبان بصری و دیداری بین المللی است که همه چیز را درک میکند. همگامی که شما در حال تلاش برای برقراری ارتباط یا انتقال احساسی یک پیام از طریق طراحی داخلی یا حتی چیدمان و دکوراسیون داخلی هستید، هیچ راهی بهتر از این نیست که از رنگ ها استفاده کنید. برای انجام این کار باید بدانید که رنگ ها چگونه رفتار میکنند، چگونه بر شخصیت اثر گذار هستند و چگونه ویژگی های رفتاری را تحت تاثیر قرار می دهند.همه رنگ ها با تغییر در نتالیته های متفاوت و در ترکیب با سایر رنگ ها میتوانند ماهیت خود را تغییر دهند. فی الواقع برای انتخاب یک رنگ تنها و فقط معیار قرار دادن یک عنصر خاص یا مولفه طراحی داخلی کافی نمی باشد، چرا که شما بایستی علاوه بر این ها موارد بیشتری را مد نظر قرار دهید. رنگهای شاد و روشن حال و هوای فضا را تغییر میدهند، در واقع بعنوان یک قاعده کلی میتوان گفت که این رنگ ها اتاق ها را بزرگتر و روشن تر نشان میدهند درحالیکه رنگ های تیره پیچیده و گرم هستند و اتاق ها را کوچکتر به ما نشان میدهند. فرقی نمیکند که شما طراح داخلی باشید یا یک دکوراتیو یا اینکه فقط میخواهید خانه یا حتی اتاق خوابتان را تغییر دکوراسیون دهید. به هر حال بسیار مهم است که دانش استفاده از رنگ در دکوراسیون را داشته باشید. می توان اینگونه گفت که رنگ شناسی ریشه در تجربه و آزمون و خطاهای هنرمندان و هنروران در عرصه هنرهای تجسمی و کاربردی دارد و همچنین نشات گرفته از مطالعات تجربی و علمی روی نور و همچنین علاوه بر آن الگو گرفته شده از رنگ در طبیعت و جهان هستی است. البته نا گفته نماند که چندین دهه است که روانشناسی و روانشناختی رنگ ها هم به کمک طراحان داخلی و دکوراتیوها آمده تا علاوه بر زیبایی بصری و دیداری، تناسب رنگ با روحیه و احساس کاربر هم رعایت گردد.
سرفصل های ارایه شده در این مقاله با موضوع نقش رنگ در طراحی و دکوراسیون داخلی:
- تعریف رنگ
- رنگ های اصلی
- رنگ مکمل
- ترکیب های مهم رنگی
- انواع رنگ ها
- کنتراست رنگها
- رنگ های مهم و پرکاربرد
- رنگ های خنثی
- نقش و تاثیر رنگ ها بر طراحی و دکوراسیون داخلی
- روانشناسی رنگها و تاثیر آنها بر روحیه افراد در فضای مسکونی
- روانشناسی رنگ در معماری و تاثیر آن بر روحیه افراد
- رنگ و سبک رنگ برای فضاهای داخلی در اصول فنگ شویی
- نکات مهم در خصوص کاربرد رنگ ها در طراحی داخلی
- نحوه انتخاب رنگ
- تطابق پذیری رنگ ها
- تغییر رنگ با رنگ خنثی
- ته رنگ چیست؟
- سایه چیست؟
- درجه رنگ چیست؟
تعریف رنگ:
دانش و علم شناخت رنگ در طراحی و دکوراسیون داخلی از اهمیت بسزا و ویژه ای برخوردار است. آنچه که امروزه ما به صورت عمومی تحت عنوان و نام رنگ می شناسیم، به صورت علمی از دو مفهوم و واژه “رنگ” و “نور” تشکیل شده که هر یک از آنها از ماهیتی متفاوت نیز برخوردار می باشند. رنگهای اصلی شامل رنگهای قرمز، زرد و آبی هستند و از ترکیب این سه رنگ است که همه رنگ های ممکن بوجود می آیند. به این گونه ترکیب، ترکیب افزایشی گفته میشود. با افزودن و ترکیب رنگ سفید یا مشکی به آنها میتوان به کیفیت بصری متفاوتی مانند درخشانندگی یا حتی رنگ مردگی رسید. نورهای اصلی که شامل نورهای قرمز، سبز و آبی هستند و تمامی نورهای دیگر با ترکیب آنها قابل ایجاد شدن می باشند. حاصل ترکیب تمام نورهای اصلی با هم نور سفید است و بالطبع عدم حضورشان سبب ایجاد “مشکی” خواهد شد.از سوی دیگر با ترکیب این سه رنگ به صورت دو به دو سه رنگ دیگر نیز بدست می آید که عبارتند از: قرمز و آبی و زرد. امروزه مشخص شده است که رنگ های اصلی یا رنگ های اولیه و نیز رنگ های درجه دوم یا ثانویه چه رنگ هایی هستند. در جهان هستی در هر جایی که نور وجود دارد رنگ نیز وجود دارد و با وجود نور است که رنگ نمود و جلوه پیدا می کند و میتواند حضور داشته باشد. از این رو باید گفت که: رنگ همان نور و نور هم همان رنگ است.امروزه ثابت شده که تمامی اشیاء این خاصیت را دارا می باشند که وقتی در برابر نور قرار می گیرند بخشی یا تمامی آن را منعکس میکند( پژواک نور). این پدیدار موجب پیدایش رنگ اجسام و دیده شدن آن می شود. رنگ های مختلف از ترکیب سه رنگ اصلی زرد، قرمز و آبی تشکیل میشوند. به این سه رنگ رنگهای اصلی یا اولیه میگویند. از ترکیب رنگهای اولیه است که رنگهای ثانویه بوجود می آیند.مثلا” از ترکیب رنگهای آبی و زرد “سبز”، آبی و قرمز “بنفش” و از ترکیب رنگهای زرد و قرمز ” نارنجی” ساخته میشود.
رنگ مکمل:
رنگ مکمل چیست؟، در واقع رنگ مکمل را اینگونه میتوان تعریف و توصیف کرد که: هماهنگ ترین و چشم نواز ترین، متعادل ترین و متوازن ترین ترکیب رنگ برای رنگ مورد نظرمان می باشد.رنگ های مکمل در واقع نوعی تضاد هستند که به هنگام مشاهده همدیگر را طلب می کنند و در کنار هم ایجاد حرکت و تحرک میکنند و یکدیگر را کامل میکنند. هر زمان دو رنگ مکمل با هم ترکیب شوند، آنگاه نتیجه حاصله رنگ خاکستری خواهد بود و تحرک آن نیز از بین خواهد رفت و رنگی خنثی ایجاد و تشکیل خواهد شد. مشاهده یک رنگ باعث میشود تا مکمل آن رنگ بر روی رنگ همجوار آشکار گردد. این امکان وجود دارد که بتوانیم همه رنگ های مکمل را به صورت دو به دو و با نسبت های نامساوی و یا حتی مساوی با هم ترکیب نماییم و بدین شکل طیف وسیع و بی شماری از خاکستری های رنگی به دست آوریم.
با توجه به وجود سه رنگ اصلی (آبی، زرد و قرمز)، میتوان گفت که رنگ مکمل هر رنگی، رنگ های اصلی به کار نرفته در تشکیل رنگ مورد نظر است. مثلا” رنگ نارنجی، از آنجا که این رنگ از ترکیب قرمز و زرد تشکیل شده، پس مکملش آبی خواهد بود. یا مکمل رنگ قرمز ( آبی و زرد ) می باشد.
مکمل رنگ قرمز: رنگ سبز (آبی و زرد)
مکمل رنگ زرد: رنگ بنفش (آبی و قرمز )
مکمل رنگ آبی: رنگ نارنجی ( زرد و قرمز )
انواع رنگ ها:
- رنگ های کروماتیک: بین رنگهای آبی، زرد، قرمز و سبز و … از یک سو و رنگ های سفید، سیاه و خاکستری از سوی دیگر تفاوت وجود دارد. به رنگهایی که در طیف رنگی می باشند، کروماتیک گفته میشود. رنگهای کروماتیک بسیار زیاد می باشند و از مهمترین آنها، رنگهای اصلی ( قرمز، آبی و زرد ) هستند.
- رنگ های آکروماتیک: کیفیتی که در اکثر رنگ ها وجود دارد در رنگهای سفید، سیاه و خاکستری وجود ندارد. به این سه رنگ که فاقد رنگ می باشند، رنگ اکروماتیک میگویند. رنگ سفید در واقع رنگ نیست، بلکه عدم وجود رنگ است.
روانشناسی رنگ ها:
در این بخش به بحث روانشناسی و تاثیرات رنگ های پر مصرف بر روحیه و روان انسان و نیز استفاده از رنگ در هنر طراحی و دکوراسیون داخلی خواهیم پرداخت و در ادامه نیز در مورد رنگ های سرد و گرم، برایتان صحبت خواهیم کرد. با وجودی که امروزه محققان و روانشناسان دریافته اند که اثر رنگ ها بر انسان تا حدودی ذهنی است و در مورد افراد مختلف، این تاثیر میتواند متفاوت باشد، لیکن برخی از تاثیرات رنگ ها دارای مفاهیم و معانی واحد و یگانه ای در تمامی جهان و میان اقوام و ملل و فرهنگ های مختلف هستند. رنگهایی که در طیف رنگ ها در دامنه قرمز قرار دارند، بعنوان رنگ های گرم شناخته میشوند و دامنه اش از احساسات گرم و صمیمانه تا احساس خشم و عصبانیت متغیر است. در مقابل، رنگهایی که در دامنه آبی طیف حضور دارند، رنگهای سرد نامیده میشوند. رنگ های سرد شامل آبی، ارغوانی و سبز هستند. این رنگها معمولا” آرامش بخش هستند اما گاهی نیز ممکن است احساس غمگینی و بی تفاوتی را در انسان بیدار کند.البته در ادامه مقاله و بعد از توضیحاتی که درخصوص تاثیر رنگها در طراحی داخلی و نیز کنتراست رنگها برایتان خواهیم داد، به صورت مفصل به روانشناسی تک تک رنگهای غالب در طراحی و دکوراسیون داخلی فضا خواهیم پرداخت. پس همچنان با ما همراه باشید با ادامه بحث شیرین رنگها.
نقش و تاثیر رنگ ها در طراحی داخلی:
رنگ ها اساسا” به سه طریق عمل میکنند. آنها میتوانند فعال، غیر فعال یا خنثی باشند. رنگ های خنثی شامل سیاه و سفید، خاکستری و قهوه ای و … هستند و از این رنگها اغلب در طراحی داخلی و برای ایجاد تعادل در دکوراسیون استفاده میکنند.
بسته به رنگ مورد استفاده، یک محیط میتواند باز و گشوده و یا محصور به نظر آید. درواقع میتوان گفت اگر دکوراسیون یک فضا که از نظر رنگی ویژگیهای جذب کننده را دارا نمی باشد، ممکن است دچار اشتباهات انتخاب رنگ و تناقضات رنگی و یا استفاده از رنگ های بسیار خنثی و یکنواخت باشد در حالیکه ترکیبی فوق العاده از ویژگیهای رنگی و به کارگیری تناژها، کنتراست های متناسب و یا گاهی با تضاد زیاد با ایجاد الگوهای بصری فضا را جذاب و تعادل بصری بیشتری برقرار نماید.
رنگهایی که در طراحی و دکوراسیون داخلی مورد استفاده قرار می گیرند، قطعا” بر فضای ایجاد شده تاثیرگذار خواهند بود و می بایست قبل از اینکه رنگ ها را انتخاب نماییم، به درستی آنها را مورد ارزیابی قرار دهیم. بعنوان مثال یک اتاق خواب به دلیل نیاز به آرامش، به رنگ های آرام و در مقابل اتاق نشیمن به دلیل آنکه فضایی برای فعالیت های خانواده و کانون معاشرت هاست، میبایست از رنگهای هیجان انگیز و پر انرژی در آن بهره برد.
هنگام انتخاب یک پالت رنگی برای دکوراسیون یک اتاق،عوامل متعددی را باید در نظر گرفت. ابتدا کاربرد و عملکرد موثر فضا است که در اولویت می باشد. برای مثال اگر حیوانات خانگی یا کودک در خانه دارید بهتر است از رنگهایی مانند سفید که آلودگی را بیشتر از سایر رنگها می پذیرند، اجتناب و صرف نظر کنید.
کنتراست و هماهنگی رنگها:
نکته دیگر، توجه به رنگهایی است که ما انتخاب میکنیم اینها می بایست با یکدیگر در هماهنگی یا کنتراست باشند بنا براین ضروری است تصمیم بگیریم که علاقه مند به داشتن دکوراسیونی هماهنگ و آرامش بخش هستیم و یا اینکه برعکس خواهان داشتن دکوراسیونی متضاد و پویا هستیم و البته باید توجه کنیم که هنگام انتخاب تناژهای رنگی و سایه ها، دقت و مراقبت کافی را داشته باشیم تا در انتخاب آنها زیاده روی نکنیم.
از دیگر موارد مهم و در اولویت، شناخت رنگهاست و اینکه رنگها بیشتر در کجاها کاربرد دارند یا به کار می روند. مثلا” از آنجا که نارنجی یک رنگ پر انرژی محسوب می شود و رنگ زرد نیز یک رنگ دعوت کننده به حساب می آید، لذا این دو رنگ هر دو گزینه هایی عالی، خوب و بسیار مناسب برای ورودی های یک خانه یا منزل محسوب میشوند. درخصوص رنگ آبی هم باید بگوییم که رنگ آبی بسیار آرامش بخش و ملایم بوده و اغلب در اتاق های خواب و حمام یا سرویس های بهداشتی استفاده میشود. و یا بنفش غنی، این رنگ بسیار دراماتیک، احساسی، ل.کس و لاکچری و نیز پیچیده است و اگر شما در حال تلاش برای ایجاد محیط و فضاهایی رسمی تر هستید، توصیه می شود که از این رنگ در دکوراسیون اتاق های نشیمن و حتی اتاق غذاخوری تان استفاده نمایید. از دیگر سو رنگ سبز میتواند در اتاق خواب و یا آشپرخانه به دلیل طراوتی که دارد مورد استفاده قرار گیرد چرا که این رنگ در این فضاها میتواند بسیار شگفت انگیز و گزینه مناسبی باشد.
قرمز هم که رنگی گرم و تحریک کننده است و باید حتما” در فضاهایی کوچک تر استفاده شود. درست همانند رنگ سیاه که بهتر است آنها را فقط بعنوان رنگی برای تاکید در مناطقی برای ایجاد کنتراست یا نقاط کانونی استفاده شود. برخی رنگهای زمستانی همانند قرمز مایل به قهوه ای نیز گرما و آرامش بخش خواهند بود. در مبحث کنتراست رنگها ما می آموزیم که چگونه با شناخت رنگها و ویژگیهای آنها و همینطور قوانین و اصول ترکیب آنها در کنار هم، میتوانیم دکوراسیونی زیبا برای متعادل سازی فضا و احساسات خود یا دیگر کاربران ایجاد نماییم.
روانشناسی رنگ در معماری:
در دهه های اخیر مشاهدات تجربی و مطالعات علمی بی شمار صورت گرفته، اثبات کرده اند که واکنش میان انسان و محیط در محیط های معماری به مقدار بسیار زیادی به درک حسی از رنگ بستگی دارد.تعداد زیادی از مطالعات، انسان ها را از نظر زن و مرد بودن، کوچک و بزرگ بودن و سایر موارد با یکدیگر مورد مقایسه قرار داده اند و به طور خلاصه به این نتیجه رسیده اند که رنگ یک زبان دیداری و بصری بین المللی است که نه تنها توسط تمامی انسانها بلکه بوسیله تمام موجودات این کره خاکی قابل درک، پذیرش و پردازش است. همانگونه که گفتیم رنگ ها بر زندگی انسان دارای تاثیرات مستقیمی هستند، این در حالی است که ممکن است بسیاری از ما زمان و وقت زیادی را برای انتخاب رنگ اتاقمان صرف نکنیم. رنگ ها میتوانند خلق و خو و افکار ما را دچار تغییر و تحول نمایند، از این رو بهتر است با خصوصیات رنگها بیشتر آشنا شویم و تاثیرات روانشناختی آنها را بر روحیه انسان مورد بررسی قرار دهیم.
یک فرد هم به لحاظ فردی و هم جهانی توسط رنگ ها در یک محیط تحت تاثیر قرار می گیرد. عواملی چون سن، جنسیت، سلیقه شخصی، آب و هوا، فرهنگ و حتی گاهی تقلید یا مد در تعیین رنگ اتاق میتواند تاثیر گذار باشد. با ترکیب رنگ های مختلف میتوان به رنگ دلخواه و مطلوبمان رسید. در واقع انتخاب رنگ مناسب و درست، کاری حساس و دشوار است، اما برای داشتن خانه ای زیبا و نگاه پسند، اصلا” لازم نیست که شما نگران روند انتخاب رنگ و رنگ آمیزی آن باشید.
در ادامه انواع رنگ های غالب و پر مصرف را به لحاظ روانشناختی مورد بررسی قرار میدهیم:
- قرمز: اشتیاق، خطر، قدرت، از اثرات روانشناختی رنگ زیبای قرمز هستند. این رنگ بسیار جسورانه و تحریک کننده می باشد. زمانی که بخواهیم در یک فضا احساس گرما، صمیمیت و محبت ایجاد کنیم، از این رنگ بهره می بریم. رنگ قرمز جهت رنگ آمیزی اتاق های پذیرایی و نشیمن مناسب است. استفاده از رنگ قرمز در فضاهای داخلی به خوبی باعث ایجاد هیجان و تحریک گفتگو در افراد می گردد. دقیقا” به همین خاطر است که استفاده از این رنگ به هیچ عنوان برای اتاق خواب که مکانی برای آسایش و استراحت است توصیه نمیشود. لازم به ذکر است که مشاهده رنگ قرمز در عین حال اشتها و میل به غذا را در افراد زیاد می کند. اگر دقت کرده باشید می بینید که در بسیاری از رستوران ها و فست فودها از این رنگ برای رنگ آمیزی فضاهای داخلی استفاده میشود. بنابراین میتواند بهترین گزینه برای رنگ آمیزی اتاق غذا خوری در خانه باشد.
- آشپزخانه قرمز: در این فضا باید مراقب ترکیب های رنگی قرمز با سایه روشن های آن باشید. قرمز کم رنگ معمولا” باعث بروز عکس العمل ها و واکنش های منفی در افراد می شود و در اکثر کشورها نیز تابلوهای اخطار ( مخصوصا” به رانندگان ) هم این رنگی هستند. پس بهتر است تا جایی که مقدور است از رنگ قرمز پر رنگ در فضای آشپزخانه استفاده شود.
- زرد: روانشناسی رنگ زرد در جهت رفاه، گرما، تعهد، همدردی و حتی بدهکاری شناخته شده است. این رنگ در بیشتر جوامع انسانی در دنیا بعنوان رنگ هشدار و قهر نیز شناخته میشود. همچنین در باور عمومی مردم از رنگ زرد بعنوان رنگ نفرت یاد می شود. اما حقیقت این است که رنگ زرد در یک فضا میتواند فضایی شادی آور و دوستانه را بوجود آورد. زرد رنگ خورشید، رنگ شادی آفرین و نشاط بخشی است. این رنگ برای رنگ آمیزی اتاق غذا خوری، آشپزخانه و حمام مناسب است. مطالعات علمی و روانشناختی رنگ نشان میدهد: نوزادان در اتاق زرد رنگ، گریه و بی تابی بیشتری از خود نشان میدهند.
- آبی: روانشناسان معتقدند که رنگ آبی تاثیر فراوانی بر روح و روان آدمی میگذارد از همین روی استفاده از این رنگ بسیار مورد توجه طراحان داخلی و دکوراتیوها می باشد. رنگ آبی در انسان احساس صلح و آشتی را بوجود می آورد. رنگ آبی در کاهش فشار خون،ضربان قلب و تعداد تنفس انسان بسیار مفید است. به عبارتی دیگر آبی رنگ آرامش است. یکی از بهترین رنگها برای اتاق خواب همین رنگ آبی است چرا که ایجاد حس آرامش در زمان استراحت مقوله بسیار مهمی است. با توجه به تاثیر آرامش بخش رنگ آبی، مناسب است این رنگ در رنگ آمیزی اتاق های خواب و نیز حمام و سرویس های بهداشتی به کار رود.
- نکته: در استفاده از رنگ آبی می بایست دقت کنیم. رنگ آبی سرد است. بنابراین برای رنگ آمیزی اتاق هایی که در معرض نور مستقیم آفتاب قرار نمی گیرند، توصیه نمیشود.
- سبز: رنگ سبز رنگ طبیعت بوده و تقریبا” خاصیتی مشابه رنگ آبی دارد. امید به زندگی،موفقیت و رشد وسربلندی، احساساتی هستند که رنگ سبز در انسان بوجود می آورد.رنگ زندگی و رنگ طبیعت، حضور در یک اتاق یا فضای سبز رنگ دقیقا” همان حسی را به آدم می دهد که موقع قدم زدن در باغ یا چمنزار به وی دست می دهد. استفاده از رنگ سبز در اتاق نشیمن حس راحتی و آسایش را برای ساکنان ایجاد می کند. در فضاهایی که انسان در آنها نیاز به استراحت و تمرکز دارد، استفاده از رنگ سبز کاربرد بسیار دارد. مانند اتاق خواب، تالارهای سخنرانی و … به رنگ سبزی که تشکیل شده از دو واحد زرد و یک واحد آبی باشد، سبز زرد میگویند که بهترین رنگ برای رنگ آمیزی فضای اتاق مطالعه و کتابخانه می باشد. اگر دقت کرده باشید می بینید که در بیمارستانها و در اتاق عمل بیشتر از این رنگ استفاده می شود. همچنین سبز کمرنگ نیز برای اتاق های خواب و نشیمن هم میتواند گزینه مناسبی باشد.در محیط های اداری نیز توصیه میشود رنگهای سبز و سفید را در کنار هم مورد استفاده قرار دهند چرا که این نوع طراحی بسیار زیبا و جلوه فوق العاده ای خواهد داشت.
- بنفش:رنگ بنفش در طراحی و دکوراسیون داخلی نقش لوکس بودن را ایفا می کند. این رنگ یکی از بهترین انتخاب ها برای فضاهای دخترانه همانند اتاق خواب است. البته توصیه میشود این رنگ با رنگهای خنثی ترکیب شود. رنگ بنفش در واقع رنگ سلطنتی است و از قدیم الایام رنگ محبوب اشراف زادگان و شاهزادگان بوده است. بنفش سیر یا تیره، رنگی است سنگین و تصنعی ( ساختگی، زیرا این رنگ به تنهایی در طبیعت یافت نشده و از ترکیب رنگهای دیگر بدست می آید ). لازم است این مطلب را بدانیم که استفاده از این رنگ به تنهایی در فضای اتاق، باعث ایجاداحساس ناخشنودی و نارضایتی در فرد خواهد شد. بنفش کمرنگ، رنگی است که مناسب رنگ آمیزی اتاق خواب خواهد بود. این رنگ از ترکیب رنگ قرمز و آبی حاصل میشود. به همین علت از دیدگاه روانشناسی دارای خواص و تاثیرات هر دو رنگ قرمز و آبی می باشد.
- نارنجی: نارنجی، رنگ هیجان، اشتیاق و انرژی است. از این رنگ به هیچ عنوان نباید برای رنگ آمیزی اتاق های خواب و نشیمن استفاده گردد. برعکس آن از رنگ نارنجی میتوانید برای رنگ آمیزی اتاق ورزش خود بهره بگیرید چرا که این رنگ در تخلیه انرژی به شما بسیار کمک خواهد کرد. رنگ نارنجی در دکوراسیون داخلی بعنوان یک رنگ گرما بخش، مفرح،پر انرژی و بسیار مناسب برای کودکان شناخته شده است. جالب است بدانید که این رنگ برای کودکان بسیار جذاب، هیجان آور و شادی بخش است. همین ویژگی هاست که باعث شده بسیاری از مهد کودک ها از رنگ نارنجی در طراحی دکوراسیون های داخلی خود سود برند. به طور کلی استفاده از رنگ نارنجی در دکوراسیون داخلی باعث ایجاد نشاط و افزایش انرژی در فضا و نیز افراد خواهد شد. کاربرد مناسب آن در معماری و طراحی داخلی، استفاده از این رنگ در راهرو هاست تا به خوبی حس تحرک به فرد القا شود و بدین گونه افراد در راهروها سریعتر حرکت کنند ( بیشتر در ساختمانها و فضاهای اداری و عمومی ). همچنین میتوان گفت که فضای رستوران ها هم با رنگ نارنجی میتواند اشتها برانگیز شود. نارنجی در مجاورت رنگ قرمز بالاترین میزان درجه گرما را القا میکند.
- رنگ های خنثی ( مشکی، سفید، خاکستری و … ): رنگهای خنثی در بیشتر مواقع بعنوان رنگ پایه یا زمینه به کار میروند. این رنگ ها در دکوراسیون خانه نقش مهمی ایفا می کنند. ویژگی اصلی رنگ های خنثی، انعطاف پذیری بالای آنها است. رنگ های خنثی میتوانند در کنار همه رنگ های دیگر ( اعم از رنگ های گرم و سرد )حضور داشته و محیطی دلنشین و زیبا خلق کنند.
رنگ مشکی: از آن دسته از رنگ های محبوب و مورد علاقه در دکوراسیون داخلی به حساب نمی آید و عموم افراد و مردم در ملل و فرهنگ های مختلف این رنگ را در ارتباط با غم و اندوه و مصیبت و سوگواری می شناسند. افراد بسیار کمی وجود دارند که از رنگ مشکی لذت می برند و استفاده از آن را در دکوراسیون داخلی زیبا می دانند. معمولا” از رنگ مشکی در طراحی و دکوراسیون داخلی بیشتر برای ایجاد تضاد در یک فضای کوچک و محدود استفاده می شود.رنگ مشکی برای نمایان تر کردن جزییات کار،انتخاب مناسبی می تواند باشد. برخی متخصصان طراحی داخلی معتقدند، هر اتاقی داخل خانه به استفاده از رنگ مشکی بعنوان زمینه کار، جهت نمایان ساختن جزییات کار نیاز مبرم دارد.سخن آخر در مورد رنگ مشکی این است که: میتوان از رنگ مشکی همراه با رنگ طلایی بعنوان یک ترکیب و رنگبندی لوکس و لاکچری در طراحی دکوراسیون داخلی استفاده کرد البته ناگفته نماند که القای این حس به بیننده با این روش، کاری بس سخت و دشوار است. چرا که اگر به صورت تخصصی طراحی و اجرا نشود، میتواند نتیجه معکوس داشته و در انسان حس غم و اندوه را زنده کند.
رنگ سفید: نماد صلح و دوستی و تازگی با رنگ سفید گره خورده. برای القای احساس شفافیت و پاکی به دیگران غالبا” از رنگ سفید در طراحی دکوراسیون داخلی استفاده و بهره برده می شود. در طراحی به سبک مدرن از رنگ سفید بسیار استفاده می شود. امنیت، خالص بودن، پاکدامنی، جوانی و بی گناهی از دیگر مشخصه ها و ویژگیهایی است که در رنگ سفید وجود داشته و دارد. همچنین اغلب در طراحی دکوراسیون های داخلی مربوط به فضاهای کوچک نیز از رنگ سفید بسیار استفاده می شود.چرا که باعث بزرگ تر نشان دادن این فضا ها میشود. یکی دیگر از خصوصیات خوب رنگ سفید، خوب ترکیب شدن آن با دیگر رنگ ها است. بعبارت دیگر، تمامی رنگ ها در ترکیب با رنگ سفید هماهنگ هستند و همین عامل باعث افزایش زیبایی دو چندان آن می شود. البته بهتر است به این نکته هم اشاره شود و همیشه آن را مد نظر داشته باشیم که استفاده بیش از اندازه از رنگ سفید در طراحی داخلی، باعث بی روح و مرده بودن فضا و اصطلاحا” بوجود آمدن فضای سرد و بی روح خواهد شد.
- رنگ سقف و دیوار: سقف یکی از شش سطح تشکیل دهنده فضای اتاق است. معمولا” طراحان داخلی و نیز دکوراتیوها ترجیح می دهند که از رنگ سفید برای رنگ آمیزی سقف استفاده شود. در واقع میتوان گفت که رنگ سفید بهترین رنگ و بهترین گزینه برای رنگ آمیزی سقف اتاق ها در فضاهای مسکونی و اداری می باشد. نکته مهم در این خصوص این است که لازم است رنگی که برای رنگ آمیزی سقف استفاده می شود روشن تر از رنگ دیوارها و کف اتاق باشد. همچنین استفاده از رنگ های تیره در اتاق موجب میشود تا فضای اتاق کوچکتر به نظر رسد.
معرفی چند نمونه از بهترین ترکیب های رنگی در دکوراسیون داخلی:
- ترکیب رنگ های قرمز و سبزآبی: استفاده از ترکیب این دو رنگ در کنار یکدیگر باعث ایجاد کنتراست شده و همین موضوع میتواند به زیبایی هر چه بیشتر این ترکیب اضافه کند. استفاده از این دو رنگ در کنار رنگ های خنثی، در جهت ایجاد تعادل در فضای مورد نظر، نتیجه بسیار خوب و دلپذیری بوجود خواهد آورد.
- ترکیب طیف رنگ های آبی و نارنجی: رنگ نارنجی از دسته رنگ های گرم محسوب میشود. در مقابل، رنگ آبی نمونه ای از رنگ های سرد محسوب میشود. بدون تردید استفاده از این دو رنگ در کنار یکدیگر باعث ایجاد تعادل در فضای مورد نظر میشود. جالب است بدانید که استفاده از این ترکیب رنگ در تمامی قسمتهای خانه امکان پذیر می باشد.
- ترکیب رنگ های سبز زیتونی با قهوه ای: اگر از این ترکیب رنگی در اتاقی که در آن از المان های چوبی استفاده فراوان شده است، بهره ببریم، قطعا” کار بسیار جذاب و زیبایی بدست خواهد آمد. هر چند که هر دوی این رنگ ها را در زمره رنگ های خنثی به شمار می آورند، لیکن در کنار هم بودنشان باعث خلق زیبایی و شگفتی خواهد شد.
- ترکیب رنگ های آبی و مرجانی: رنگ مرجانی نمونه ای از رنگ هایی است که میتوان در کنار سایر رنگ ها از آن استفاده کرد. استفاده از رنگ مرجانی در کنار رنگ آبی ترکیبی بسیار زیبا و جلوه گر را ایجاد می کند. همچنین تیره بودن رنگ آبی ( نسبت به رنگ مرجانی )در کنار رنگ مرجانی میتواند به فضای اتاق روح دوباره و افزون تری ببخشد.
- ترکیب رنگ های آبی فیروزه ای با نارنجی: استفاده از رنگ نارنجی در هر قسمت از خانه باعث ایجاد فضایی سرزنده و نشاط آور می شود. حال برای ایجاد تعادل در فضایی که از این رنگ در آن بهره برده شده، میتوان از رنگ آبی فیروزه ای استفاده کرد. استفاده از این ترکیب باعث ایجاد حس سرزندگی و شادابی در خانه شده و نمای متفاوتی را بوجود می آورد.
عوامل مهم و تاثیرگذار در انتخاب رنگ:
- الهام گیری از عناصر: الهام گرفتن از عناصر مختلف، همان نکته اساسی در چگونگی انتخاب رنگ مناسب می باشد.در انتخاب رنگ، فرد می بایست به علایق خود و سلیقه رنگی خود رجوع کند. رنگ انتخابی می بایست حس خوبی در فرد ایجاد کرده و در استفاده طولانی مدت وی را خسته نکند.
- تطابق پذیری رنگ: یکی از نکات بسیار مهم که می بایست مد نظر قرار دهیم، استفاده از رنگ های تطابق پذیر است. توجه به این نکته که آیا ما تمایل به استفاده از طیف های مختلف یک رنگ در کنار هم و یا مایل به استفاده از رنگ های روشن یا برعکس تیره را داریم میتواند در کوتاه مدت باعث ایجاد رضایت از رنگی که برای رنگ آمیزی فضای مورد نظرمان انتخاب کرده ایم شود.
- در نظر گرفتن المان های موجود: اگر در انتخاب رنگ اطمینان ندارید، میتوانید به المان های موجود در اتاق همانند: فرش ها،موکت ها،انواع کف پوش ها یا مبلمان و وسایل دیگر فکر کرده و بهترین رنگی که میتواند با آنها ست و هماهنگ شود را انتخاب نمایید. توصیه می کنیم که اگر وسایل اتاق هنوز تکمیل نشده اند، بهتر است عجله نکرده و رنگ آمیزی اتاق را به آخرین مرحله موکول نمایید.
- در نظر گرفتن کاربری اتاق: رنگ ها تاثیر فراوانی در حس و حال افراد داشته و از آن ها در جهت ایجاد جو و حال و هوای مناسب در اتاق استفاده می شود. برای داشتن جوی آرام استفاده از رنگ های سبز و آبی، میتواند انتخاب های خوبی باشد. اگر چنانچه مایل هستید حالت سرزنده تر و انرژی بیشتری به اتاق القا کنید، حتما” از رنگ های گرم استفاده کنید.
رنگ و سبک رنگ در طراحی فضاهای داخلی در اصول فنگ شویی:
پیشتر و در مقالات قبلی به طور مفصل درخصوص فنگ شویی و طراحی و معماری داخلی بر مبنای اصول آن برایتان توضیح داده ایم. در اینجا تنها مختصری در ارتباط با موضوع انتخاب رنگ برای برخی از قسمتهای خانه مطابق اصول فنگ شویی صحبت می کنیم. همانطور که قبلا” هم گفته بودیم در فنگ شویی، رنگ ابزار بسیار مهمی است که از آن برای ایجاد تحولات ساده و البته پر انرژی در خانه مورد استفاده قرار می گیرد. در قوانین فنگ شویی شاید به نوعی بتوان گفت که بهترین نکته در مورد رنگ این تعریف است که فرد به راحتی می تواند با استفاده از یک رنگ جدید، حال و هوای یک فضا را به طرز چشمگیری تغییر دهد. حتی با برخی از هنرهای جدید و همچنین اکسسوری ها همانند کوسن، شما میتوانید انرژی موجود در یک فضا را بدون تعهد زیادی تغییر دهید.در اینجا تصمیم داریم تا برای شما راهنمای سریع رنگ های فنگ شویی برای بخشهای مختلف خانه مانند آشپزخانه، حمام، اتاق خواب و اتاق کار خانگی را توضیح دهیم.
استفاده از رنگ برای آشپزخانه مطابق اصول فنگ شویی: در فرهنگ چینی آشپزخانه کانون خانه است. فضا و مکانی که در آن آشپزی می کنیم و برای ادامه زندگی و سلامتی و نیز تغذیه بدن خود، در آن غذا درست می کنیم یا حتی در خانه های مدرن تر، در آشپزخانه غذا میخوریم. در فنگ شویی، آشپزخانه نشان دهنده ثروت و فراوانی مال است. زیرا هر چقدر خوب غذا بخوریم به طور مستقیم با جهان بیرونی نیز ارتباط دارد.
رنگهای پیشنهادی برای آشپزخانه عبارتند از:
سفیدها: عنصر فلزی،تمیزی،خلوص و مکمل رنگهای غذا است.
آبی ها: انرژی چوب،التیام بخش و سرکوب کننده اشتها ( این رنگ مناسب افرادی است که دارای اضافه وزن هستند )
قهوه ای، زرد و خنثی خاکی: زمین، عنصر زمین، پشتیبانی، مراقبت از خود.
استفاده از رنگ برای فضای حمام مطابق اصول فنگ شویی:
حمام ها در دنیای مدرن به فضاهای اسپا، مانند خود مراقبتی تبدیل شده اند. در واقع در این محیط است که ما پاکسازی و استراحت میکنیم. همچنین مکانی برای مراقبت، تمیزی و مرتب بودن برای حفظ سلامتی است. از منظر فنگ شویی، آب ( رفاه )در این نقطه از خانه جریان داشته و از آن خارج می گردد.
رنگ های پیشنهادی برای حمام:
خاکستری و سیاه: عنصر آب،عقل و خرد،مشکلات را تغییر داده یا از بین می برد.
سفیدها: عنصر فلزی، تمیزی و خلوص و پاکی
استفاده از رنگ برای فضای اتاق خواب مطابق اصول فنگ شویی:
در واقع در اتاق خواب است که افراد و ساکنین هر خانه ای در آن استراحت و تجدید تمرکز میکنند. در آنجا است که میخوابیم و تجدید قوا و تجدید تمرکز میکنیم. همچنین محل عشق و رابطه با شریک زندگی است. و از آنجا که این اتاقی است که وقت زیادی در آن می گذرانیم، مستقیما” و شدیدترین تاثیر را بر ما می گذارد.
رنگ های پیشنهادی فنگ شویی برای یک اتاق خواب:
آبی و سبز روشن: انرژی چوب، رشد،بهبود و شروع مجدد
صورتی ها: در فرهنگ چینی و اصول فنگ شویی این رنگ نماد ازدواج، رشد و تعالی است.
استفاده از رنگ برای فضای دفتر کار خانگی مطابق اصول فنگ شویی:
دفتر کار محل یا مکانی است که نشان دهنده فعالیت حرفه ای و رفاه در خانه است. این امر خصوصا” در صورت کار مداوم در خانه بسیار صادق خواهد بود.
رنگ های پیشنهادی فنگ شویی برای یک دفتر کار خانگی: آبی و سبز روشن: شروع دوباره،رشد و تعالی،انرژی چوب، بهبود
صورتی ها: انرژی زنانه،جوانی، تغذیه
خاکستری های روشن و سفید: عنصر فلزی، وضوح، دقت، شادی و روشنایی
قهوه ای، زرد و خنثی خاکی: عنصر زمین، پشتیبانی، مراقبت از خود
نکاتی درخصوص کاربرد رنگ ها در هنر طراحی داخلی:
روانشناسی رنگ ها میتواند فاکتور مهمی هم در فضای داخلی و هم در فضای خارجی خانه ها به شمار رود. بعنوان مثال اگر قصد فروش خانه خود را دارید یکی از بهترین کارهایی که میتوانید برای جذب مشتری بیشتر انجام دهید، رنگ کردن است. رنگ سفید یکی از گزینه هایی است که با انتخاب آن میتوانیدامید بیشتری به سریعتر فروش رفتن خانه خود داشته باشید.
اصلا” مهم نیست که شما چه مقدار عاشق و علاقمند به رنگهای نارنجی و یا بنفش هستید، اما به شما توصیه اکید میکنیم که به هیچ عنوان جهت رنگ کردن نمای خارجی خانه خود از این رنگها استفاده نکنید. در هنگام فروش خانه هم باید ببینید که خریدار از چه نوع رنگی خوشش می آید و البته این نکته زیاد هم مهم نیست چرا که ما نمیتوانیم طبق علاقه و سلیقه افراد خانه خود را رنگ آمیزی کنیم و بهتر است همیشه با پیروی از اصول طراحی و رنگ آمیزی، این کار را انجام دهیم. همچنین در این مبحث، رنگ نمای خانه های اطراف نیز مهم هستند و رنگ خانه شما بهتر است با آنها هماهنگ باشد. در اصل خانه ای که رنگ نمای آن غیر متعارف باشد میتواند باعث از بین رفتن زیبایی کل خانه های یک محله شود. در این قسمت پیشنهاد ما برای رنگ آمیزی نمای ساختمان این رنگ هاست: سفید استخوانی، آبی، کرم، بژ، سبز، زرد.
در انتخاب رنگ درب و پنجره نیز باید دقت لازم را داشت. اگر به لحاظ مالی، آنقدر بودجه ندارید که تمام خانه را رنگ آمیزی کنید، بهتر است تنها دربها و پنجره ها را رنگ کنید. در این میان درب ورودی از سایر بخش ها مهمتر است. رنگ آن را از میان خانواده رنگ های گرم بهتر است که انتخاب کنید تا هرکس که وارد میشود با دیدن درب ورودی یک خوش آمد گویی گرم و دلچسب را احساس کند. از دیگر رنگهای مناسب برای درب ورودی خانه میتوان به رنگ های آجری،قهوه ای سوخته،آبی و سبز پر رنگ اشاره کرد.
همین موضوع نیز درخصوص فضاهای داخلی ساختمان دقیقا” صدق میکند. رنگ های روشن و خنثی اتاق را روشن تر و بزرگتر نمایش می دهد. و مانند همیشه رنگ سفید اولین گزینه برای این موضوع است. مشاهده رنگ های مختلف در خانه و تاثیر آنها بر روی حالات فردی پیش از انتخاب رنگ برای فضای داخلی خانه حتما” به مبحث روانشناسی رنگ ها توجه ویژه داشته باشید. با این کار هم حالتهای روانی و احساسی افراد خانه تعدیل شده و هم هر کس دیگری که وارد خانه شما خواهد شد احساس صمیمیت بیشتری را از سوی شما دریافت خواهد کرد.
تغییر رنگ با رنگ های خنثی:
پس از انتخاب رنگ کلیدی در دکوراسیون داخلی و سپس با ترکیب رنگ های اصلی با رنگ های خنثی، به آسانی می توانید تن های مختلف و متنوعی از همان رنگ ها، روشن تر یا تیره تر در اختیار داشته باشید که در دکوراسیون و طراحی داخلی، این کار به سایه یا تن معروف است. بسیاری از هنرمندان توصیه می کنند با ترکیب ته رنگ،سایه و تن های یک رنگ، رنگ های مختلفی را بسازید تا به رنگ دلخواه خود برسید.
ته رنگ (Tint) چیست؟ ته رنگ همان ترکیب رنگ با سفید است. هر چقدر رنگ سفید به رنگ اصلی اضافه کنید رنگ به دست آمده روشن تر میشود.
سایه (Shade) چیست؟ سایه دقیقا” برعکس حالت ته رنگ است. با اضافه کردن رنگ سیاه، رنگهای اصلی تیره تر می شوند.
درجه رنگ (Tone) چیست؟ با افزودن و اضافه کردن رنگ خاکستری، رنگ ها کمی مات و کدر می شوند که به آن تن رنگ می گویند.
سخن پایانی:
همیشه به یاد داشته باشید که انتخاب رنگ در خانه،موضوعی کاملا” شخصی و سلیقه ای است. شما اولین فردی خواهید بود که در خانه خودتان بیشترین زمان از اوقات شبانه روز را سپری خواهید کرد پس با شناختی که از تاثیرات رنگ ها بر روحیه و احساس آدمی بدست آورده اید، اکنون میتوانید بهتر و با اطمینان بیشتری نسبت به انتخاب رنگ مناسب و مورد علاقه خود جهت رنگ آمیزی فضا اقدام کنید.امیدواریم مطالب اینمقاله نیز مورد توجه و پسندتان واقع شده باشد.